Kalkulacje rolnicze – jęczmień jary

Większe zbiory przewidywane są dla wszystkich zbóż z wyjątkiem jęczmienia (spadek o 1%, do 155 mln ton). W Unii Europejskiej nastąpiło zmniejszenie (o 3% w porównaniu z sezonem 2019/2020) powierzchni zasiewów pszenicy, prawdopodobnie będzie skutkowało to obniżeniem zbiorów, a tym samym możliwości eksportowych. Według ekspertów USDA (Departament Rolnictwa USA) szacuje się, że unijne zbiory zbóż w 2020 r. mogą ukształtować się na poziomie 305 mln ton, o 3% niższym niż przed rokiem. 

Prawdopodobny wpływ na wielkość zbiorów w Europie Zachodniej będą miały intensywne opady deszczu, które wystąpiły jesienią 2019 r. i utrudniały siewy zbóż ozimych, co spowodowało ograniczenie powierzchni zasiewów, zwłaszcza pszenicy we Francji i w Wielkiej Brytanii. Według Komisji Europejskiej mniejsze niż w 2019 r. zbiory przewidywane są w krajach będących znaczącymi eksporterami na świecie, m.in.: we Francji (o 10%, 64 mln ton), w Niemczech (o 1%, 44 mln ton) oraz Rumunii (o 3%, 29 mln ton). Przewiduje się natomiast większe zbiory w Polsce (o 3%, ponad 29 mln ton) i Hiszpanii (o 8%, 21 mln ton).
 Potwierdzeniem wzrostu zbiorów są najnowsze szacunki Głównego Urzędu Statystycznego, według nich polscy rolnicy w 2020 r. zebrali rekordowe 33,3 mln ton zbóż wobec 29 mln ton w roku 2019 (wzrost o 15%). Natomiast średni plon zbóż w Polsce oszacowano według GUS na poziomie 42,3 dt/ha, wobec 36,7 dt/ha w 2019 r. Podaż ziarna do skupu wiosną 2020 r. została jednak ograniczona poprzez wzmożone prace agrotechniczne, w tym siewy zbóż jarych, jak również zakłócenia w łańcuchu dostaw związanych z pandemią COVID-19. Dopiero w maju 2020 r. sytuacja w skupie zbóż uległa zdecydowanej poprawie. W miesiącu tym skup zbóż podstawowych z mieszankami (według GUS) wyniósł 613 tys. ton i był o 10% większy niż w poprzednim miesiącu i o 64% większy niż przed rokiem. 

Natomiast skup jęczmienia w maju 2020 roku ogółem w kraju wyniósł 40 tys. ton, w tym jęczmienia paszowego – 34 tys. ton, jęczmienia browarnego – 4 tys. ton. Łączny skup jęczmienia był o 15,5% większy niż w kwietniu 2020 r. i aż o 62% większy niż w maju 2019 r. Jęczmienia paszowego skupiono o 73% więcej niż przed rokiem, natomiast jęczmienia browarnego – o 20% więcej. W okresie jedenastu miesięcy sezonu 2019/2020 (lipiec 2019 r. – maj 2020 r.) skup zbóż podstawowych z mieszankami był o 18% większy niż w analogicznym okresie poprzedniego sezonu i wyniósł 8,4 mln  ton, natomiast skup jęczmienia w tym czasie wyniósł – 713 tys. ton, i był o 9% wyższy, niż w analogicznym okresie poprzedniego sezonu.

Zdaniem ekspertów utrzymanie dużych zapasów ziarna na świecie pozwala przewidywać, że sytuacja na rynku zbóż w nadchodzącym sezonie 2020/2021 będzie w miarę stabilna. Duże zapotrzebowanie krajów trzecich na zboża, pomimo znacznej konkurencji (zwłaszcza ze strony Federacji Rosyjskiej i Ukrainy), skutkuje zwiększeniem unijnego eksportu ziarna i wpływa korzystnie na ceny zbóż (konsumpcyjnych i paszowych). W okresie od 1 lipca 2019 r. do 21 czerwca 2020 r. eksport zbóż z UE ukształtował się na poziomie 49,9 mln ton, tj. o 57% wyższym niż w tym samym okresie sezonu 2018/2019. 
Producenci zbóż zgodnie twierdzą, że dawno nie było tak dobrych cen na rynku. Rolnicy mają nadzieję, że wiosną za zboże otrzymają jeszcze wyższą cenę, byle tylko mieli gdzie je składować. Właściciele zboża, którzy posiadają własne elewatory i nie potrzebne im są natychmiast pieniądze, mogą jeszcze ze sprzedażą poczekać. Kluczowa w tej sytuacji wydaje się, zdaniem ekspertów, polityka Chin, która zmierza do odtworzenia produkcji wieprzowiny, determinując tym samym sytuację na rynku pasz.
Podmioty skupowe w woj. kujawsko-pomorskim za dostarczone ziarno jęczmienia płaciły na początku lutego 2021 roku za tonę (w zależności od parametrów jakościowych) od 650 do 700 zł w cenie netto bez VAT. Więcej informacji odnośnie kształtowania się cen w wybranych punktach skupu na terenie woj. kujawsko-pomorskiego, w tym jęczmienia można uzyskać na stronie naszego Ośrodka: www. notowania.kpodr.pl.

Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha jęczmienia jarego według cen brutto ziarna i środków do produkcji z lutego 2021 r. opracowaną na podstawie wydawnictwa „Kalkulacje Rolnicze”. Założenia metodyczne do „Kalkulacji Rolniczych” znajdziecie Państwo na stronie naszego Ośrodka.

Tabela 1. Kalkulacja uprawy 1 ha jęczmienia jarego

Źródło: Opracowanie własne na podstawie „Kalkulacji Rolniczych” KPODR w Minikowie

¹ – jednolita płatność obszarowa, płatność za zielenienie, płatność dodatkowa,

² – zbiór, prasowanie słomy,

³ – koszty utrzymania budynków, podatkii ubezpieczenia, pozostałe koszty.

Wykorzystano materiały: www.rynek-rolny.pl,

www, kowr.gov.pl.-Rynek zbóż-KOWR