Ile wody potrzebuje krowa?

Zwłaszcza takimi jak krowy, które wypijają ponad 100 litrów wody dziennie...

Jeśli więc chcemy, by krowy dawały dużo dobrego mleka musimy im zapewnić nie tylko dobrą paszę, ale także dobrą wodę.
Eksperci twierdzą, że problem wody jest niedoceniany przez producentów rolnych, a ma podstawowe znaczenie. Bez wody nie ma życia.

I chociaż wartości wody nie można wyrazić w jednostkach pokarmowych, to jednak utrata z organizmu zwierzęcego 4-5% wody w stosunku do masy ciała powoduje zmniejszenie apetytu, 6-10% – wywołuje zaburzenia w koordynacji ruchu,12-14% – powoduje pękanie wysuszonej skóry oraz zaburzenia nerwowe, a 22% prowadzi do śmierci zwierzęcia. Niedobory wody powodują brak apetytu, zmniejszenie wykorzystania paszy, obniżenie mleczności i przyrostów wagi ciała.

Ludzie także cierpią, gdy z jakiegoś powodu dochodzi do odwodnienia i bardzo często podstawowym zaleceniem wielu dietetyków jest picie odpowiedniej ilości dobrej jakości wody. Takie samo zalecenie dotyczy także krów.

Ile wody potrzebuje krowa?

Zapotrzebowanie krowy na wodę zależy od wieku, ciężaru ciała, stanu fizjologicznego, wydajności mlecznej, ale także od wilgotności pożywienia i czynników zewnętrznych czyli przede wszystkim temperatury i wilgotności powietrza.

Na każdy litr produkowanego przez krowę mleka zwierzę musi pobrać 3, a nawet 3,5 litra wody, dlatego też wysokomleczne krowy piją dużo. Ocenia się też, że krowa powinna wypić od 4 do 6 litrów mleka na 1 kg suchej masy spożywanej karmy. 

Policzmy więc: jeśli krowa produkuje około 15 litrów mleka dziennie i zjada 20 kg suchej masy w dawce pokarmowej, potrzebuje co najmniej 100 litrów wody na dobę. Na pobraną przez zwierzę całkowitą ilość wody składa się woda zawarta w paszy oraz wypijana.

Maksymalne dzienne spożycie wody przez jałówkę ważącą 400 kg sięga czasem nawet 60 l, chociaż zazwyczaj jest o połowę niższe. 

Powinniśmy zawsze zapewnić zwierzętom możliwość swobodnego dostępu do odpowiednich i właściwie rozmieszczonych poideł. Ograniczenie pojenia do kilku razy dziennie może poważnie zmniejszyć ilość udojonego mleka. Nie ma dobrej wody? – to dobrego mleka też będzie mniej.

Woda wodzie nierówna

Sami o tym wiemy doskonale. Gdy pijemy źródlaną czystą wodę często wypijamy jej więcej, bo jest smaczna. Woda z wodociągu już tak nie smakuje, dlatego często ,,zabijamy'' jej smak herbatą lub kawą. Krowa tego zrobić nie może - woda musi więc być dobra. A jaka woda jest dla zwierząt dobra? 

Jak wskazują eksperci, woda pita przez bydło powinna być zawsze świeża, bez smaku i zapachu, o odczynie zbliżonym do obojętnego. 

Pamiętajmy też, że zwierzęta mają swoje preferencje zależne od pór roku. Tak jak my zimą nie lubimy pić zimnych napojów, tak i krowy zimą nie lubią zbyt chłodnej wody. Ocenia się, że woda powinna mieć temperaturę zbliżoną do temperatury ciała zwierzęcia – i jest to bardzo ważne zwłaszcza zimą. Zbyt zimna woda sprawia, że zwierzę zimą niechętnie ją pije, co może doprowadzić do odwodnienia.

Latem sytuacja jest odwrotna - wtedy woda może być chłodna, dzięki czemu pełnić będzie także funkcję schładzania organizmu krów. Dlatego też, gdy jest ciepło, należy starać się o utrzymanie temperatury wody na poziomie 20 o C, a w żadnym wypadku nie dopuścić do jej spadku poniżej 10 o C.

Woda nie powinna także zawierać zbyt dużej ilości soli mineralnych i związków organicznych, bo nie dość, że może dostarczyć zbyt dużo niektórych pierwiastków, to jeszcze często takie domieszki powodują, że woda jest niesmaczna. Pamiętajmy też, że zapotrzebowanie na wodę wzrasta wraz z wiekiem. Dobowe pobranie wody przez cielęta do 3 miesiąca życia powinno wynosić 20% ich masy ciała, a od 3 do 6 miesiąca 12%.Cielęta, ale i krowy są bardzo wrażliwe na niedobór wody, a ich kondycja i życie zależy od dobrego pojenia.

Woda może być także zanieczyszczona bakteriami i związkami chemicznymi lub organicznymi. Jeśli mamy wątpliwości, co do jakości wody, bo zwierzęta pobierają ją niechętnie, warto pobrać jej próbki wody i przesłać je do analizy. Specjaliści zwracają uwagę, ze ilości zanieczyszczeń uznane za dopuszczalne mogą być szkodliwe dla krowy.

Powinniśmy więc sami obserwować: jeśli zwierzę pije chętnie i często, to znak, że woda mu smakuje.

Dostęp do dobrej wody przez całą dobę

Jak ważna jest woda w produkcji mleka niech świadczy fakt, że bydło mleczne pije wodę nawet 14 razy na dobę. Badania wykazały, że jeśli zwierzęta piją wodę do woli w ciągu całej doby, mleczność krów wzrasta o 10-15%, a przyrosty masy ciała bydła opasowego zwiększają się o 3-5%. Oznacza to, że nie powinniśmy krowom wydzielać wody lecz umożliwić im napicie się wtedy, gdy mają na to ochotę. 

O tym, czym grozi niedobór wody już pisaliśmy. Prowadzono także badania, czy jest możliwość, aby zwierzę wypiło zbyt dużo wody, a potem cierpiało z tego powodu? Okazuje się, że może się tak zdarzyć naprawdę bardzo rzadko, gdyż zwierzęta nie piją wody więcej niż potrzebują. 

Główną przyczyną nagłego nadmiernego poboru wody może być duże pragnienie spowodowane dłuższym brakiem dostępu do wody. W takiej sytuacji krowa może wypić jednorazowo, w krótkim czasie, nawet kilkadziesiąt litrów wody, co  może doprowadzić do przewodnienia organizmu i zaburzenia równowagi elektrolitowej. Krowa staje się wtedy apatyczna, występują zaburzenia w trawieniu, pojawiają się dreszcze. W takiej sytuacji należy zwierzęciu wodę racjonować, tzn. podawać ją często, ale w małych ilościach.

Znacznie częściej, podobnie jak u ludzi, zdarzają się przypadki niedoboru wody. Pierwszym objawem niedopojenia krów jest spadek mleczności.

Przy dłużej trwającym niedoborze płynów w organizmie następuje obniżenie apetytu, krowy niechętnie przyjmują pasze suche. W konsekwencji następuje dalszy spadek wydajności mlecznej. Krowy stają się niespokojne, ryczą, mocz jest zagęszczony i mocno żółty. Co ważne: brak wody znacznie szybciej może doprowadzić krowę do śmierci niż brak pożywienia. Bez wody, po prostu, nie ma życia. 

Ograniczenie w pobieraniu wody skutkuje nie tylko spadkiem wydajności i większym zużyciem paszy na jednostkową produkcję mleka, ale także zaburzeniami zdrowotnymi, szczególnie w rozrodzie. Zmniejszenie ilości pobranej wody o 40% może zmniejszyć produkcję mleka o 25 %, dlatego zaspokojenie wszelkich potrzeb związanych z pobieraniem wody ma tak ogromne znaczenie. 

Zbadano także, że krowy lubią pić szybko - nawet do 20 litrów wody na minutę. Jeżeli jest to niemożliwe, pobierają mniej wody, co oznacza mniejszą wydajność mleczną. Krowa w czasie dnia pobiera wodę wielokrotnie, co najmniej 7-8 razy, a w nocy najczęściej 2-3 razy. 

I jeszcze jedno: krowy lubią pić czystą i świeżą wodę.  Zwierzęta są bardziej niż ludzie wrażliwe na złą jakość wody. Nie możemy też zapomnieć o codziennym czyszczeniu poidła - krowy przenoszą na pysku resztki pasz, które powodują zanieczyszczenie wody, a bowiem resztki pasz na pysku powodując tym samym zanieczyszczenie wody. Wtedy zwierzę pije niechętnie, a jego wydajność spada.

Warto więc dbać o dobrostan zwierząt – za dobre traktowanie odpłacają się lepszym mlekiem, dłuższym życiem i większą wydajnością. Takie dbanie to nie tylko nasz obowiązek, ale... po prostu się opłaca.

Redakcja KalendarzRolnikow.pl     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj