KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Województwo Podlaskie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu KRAJOWY OŚRODEK WSPARCIA ROLNICTWA
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Mieszanki traw na łąki i pastwiska o różnej wilgotności

Opublikowano 30.01.2020 r.
Mimo że jeszcze nie odczuliśmy zimy, to czas już myśleć o wiośnie. Wtedy warto przeprowadzić renowację pastwiska, wzbogacając je o właściwe mieszanki traw. O ile dość często pojawiają się porady, jakie trawy wybrać na glebach mineralnych, to problem pojawia się wtedy, gdy mamy do obsiania gleby torfowe.

Najpopularniejsza metoda renowacji pastwiska wiosną to podsiew tradycyjny. Jak przekonują eksperci, najdogodniejszym wiosennym terminem podsiewu w siedliskach posusznych jest pierwsza dekada kwietnia, na glebach torfowo-murszowych – druga połowa kwietnia, a na glebach podmokłych – pierwsza dekada maja.

Podsiew zdegradowanych zbiorowisk trawiastych polega na wprowadzeniu nasion w darń już istniejącą, bez jej całkowitego niszczenia. Podsiew ma być uzupełnieniem lub wzbogaceniem składu botanicznego zbiorowisk roślinnych. Przetrwanie nowych gatunków wprowadzonych w starą darń może być utrudnione ze względu na jej dużą konkurencyjność, której osłabienie jest niezmiernie ważne.

Jak to zrobić? 

Istnieją mechaniczne oraz chemiczne możliwości niszczenia starej darni. Bez względu na to, na który sposób się zdecydujemy, bezwzględnie przed podsiewem należy wykonać niskie koszenie.

Mechaniczne sposoby niszczenia starej darni najłatwiej przeprowadzić ciężką broną lub glebogryzarką. Brony zębowe na glebach lekkich lub średnich stosuje się dwu- lub trzykrotnie  wzdłuż, na skos lub w poprzek łąki. Na glebach średnich oraz ciężkich skuteczniejszym sposobem jest dwukrotne zastosowanie brony talerzowej. Przyjmuje się, że przygotowana do podsiewu jest powierzchnia pozbawiona darni w około 50%.

Jak wiemy, gryzowanie niszczy i rozdrabnia darń, mieszając jej pozostałości z glebą. Na glebach mineralnych należy je stosować co najmniej dwa razy na różnych głębokościach (pierwszy na ok. 7 cm, drugi ok. 10 cm). 

Na glebach organicznych wystarczające jest jednokrotne gryzowanie, ograniczające nadmierne ich spulchnianie, które przyspiesza mineralizację masy organicznej. Wszystkie zabiegi na glebach organicznych należy wykonać jak najszybciej po sobie, nie dopuszczając do przesuszenia ich wierzchniej warstwy.

Jeśli wolimy chemiczne niszczenie starej darni, musimy zastosować herbicydy selektywne lub totalne. To co prawda łatwiejsze niż użycie brony czy glebogryzarki, warto się jednak zastanowić, czy rzeczywiście nawet na pastwisku potrzebna jest nam tak silna chemia. Jak twierdzą eksperci, gdy brak jest wartościowych traw lub ich udział w runi jest niewielki, duży jest natomiast udział (30–50%) uporczywych chwastów, takich jak: barszcz zwyczajny,pokrzywa zwyczajna, szczaw kędzierzawy, szczaw tępolistny, trybula leśna, sit rozpierzchły, sit skupiony, turzyce zbitokępkowe, lub/oraz chwastów jednoliściennych, takich jak śmiałek darniowy, perz właściwy, kłosówka wełnista, wyczyniec kolankowaty, wiechlina roczna itp., uzasadnione jest użycie herbicydu totalnego.

Herbicyd totalny powoduje całkowitą eliminację gatunków starej darni i stwarza doskonałe warunki dla rozwoju siewek, bez konieczności jej przeorywania. Po usunięciu obumarłych roślin stosuje się 100% normy wysiewu zalecanej przy pełnej uprawie.
Obowiązkowo pamiętajmy jednakże, że po zastosowaniu herbicydów należy przestrzegać okresów karencji (od 10 do 20 dni), zwłaszcza w wypasie zwierząt.

Siew nasion

Siew nasion można wykonać ręcznie lub z wykorzystaniem siewników zbożowych po podwieszeniu redlic. Używając siewnika do podsiewu roślinami bobowatymi, należy zastosować balast (trociny lub piasek zmieszany z nasionami), celem równomiernego wysiewu oraz nie przekroczenia przyjętej jego normy. Następnie konieczne jest wałowanie gładkim wałem w celu dociśnięcia nasion do podłoża i uzyskania lepszego podsiąku wody do górnej warstwy gleby.

Dobrym sposobem na  wiosenną renowację łąki lub pastwiska jest podsiew bezpośredni. W nowoczesnych sposobach podsiewu nasiona wprowadza się bezpośrednio do gleby. Do tego celu wykorzystuje się specjalistyczne siewniki. Wyróżnia się dwa główne ich typy: agregaty rotacyjne pasmowo gryzujące oraz szczelinowe – nacinające darń. W siewnikach szczelinowych znajdują się redlice nacinające (krojem talerzowym lub nożem) starą darń i w miejscu nacięcia (szczeliny) wprowadzające nasiona. W agregatach rotacyjnych pasmowo gryzujących starą darń (około 50%) nasiona wprowadza się do gleby jednocześnie z pasmowym gryzowaniem darni za pomocą mikrogryzarek. Skuteczność podsiewu tymi agregatami zależy od warunków wilgotnościowych oraz rodzaju gleby.  

W warunkach gleb torfowo-murszowych, ze względu na znaczną ich plastyczność i często niedostateczne nacięcia szczelin, zdecydowanie skuteczniejsza jest metoda rotacyjna (pasmowo gryzująca).

Niezależnie od sposobu podsiewu kluczowym czynnikiem zapewniającym sukces jest odpowiednia wilgotność gleby, umożliwiająca szybki wzrost młodych siewek.

Jakie mieszanki traw wysiać na gleby torfowe?

Jak podaje prof. Kazimierz Grabowski z Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, na glebach o uregulowanych stosunkach wodnych dobrze sprawdzi się mieszanka traw:

  •     Kostrzewa łąkowa – 30%
  •     Tymotka łąkowa – 15%
  •     Wiechlina łąkowa – 15%
  •     Kostrzewa czerwona – 30%
  •     Koniczyna biała – 10%

Zalecana norma wysiewu tej mieszanki to 35 kg/ha, zalecane nawożenie (mineralne i naturalne) to: 180-240 kg N/ha, 100 kg P2O5/ha, 160-200 kg K2O/ha. Jest to mieszanka trwała wymagająca optymalnego uwilgotnienia siedliska. Ważna jest tu więc dbałość o urządzenia melioracyjne (jazy, zastawki) i prawidłowe regulowanie spiętrzenia wody.

Na glebach o nieuregulowanych stosunkach wodnych warto zastosować mieszankę:

  •     Mozga trzcinowata – 8%
  •     Koniczyna czerwona – 6%
  •     Kostrzewa trzcinowata – 15%
  •     Mietlica biaława – 2%
  •     Koniczyna szwedzka – 9%
  •     Wyczyniec łąkowy – 15%
  •     Kostrzewa łąkowa – 25%
  •     Wiechlina łąkowa – 20%

Zalecana norma wysiewu tej mieszanki to 32 kg/ha, zalecane nawożenie (mineralne i naturalne) to: 180-240 kg N/ha, 100 kg P2O5/ha, 160-200 kg K2O/ha. Jest to mieszanka trwała przygotowana na siedliska o nadmiernym uwilgotnieniu.
Jeżeli chodzi o gleby mineralne na rynku istnieje bogata oferta nasion. Na glebach mineralnych średnio zwięzłych, niezakwaszonych i niezalewanych w warunkach okresowej suszy bardzo dobre efekty produkcyjne daje mieszanka lucerny z tymotką łąkową, kostrzewą łąkową lub rajgrasem wyniosłym. Siew zaleca się wykonać w drugiej połowie kwietnia w dawce 16-20 kg lucerny na 1 ha z dodatkiem 6-8 kg wyżej wymienionych traw. Przedsiewnie powinno się zastosować 80-110 kg N ha, 50-110 kg P2O5/ha, 55-190 kg K2O/ha, w zależności od zasobności gleby. W późniejszych latach użytkowania przedsiewnie i po I i II pokosie powinno się zastosować ok. 40 kg N/ha oraz rocznie 30-100 kg P2O5/ha i 70-170 kg K2O/ha.

Profesor Grabowski w swoich pracach podaje, że wysokie walory pokarmowe oraz wysoki plon może również przynieść mieszanka łąkowa na żyzne gleby mineralne o uregulowanych stosunkach wodnych, w skład której wchodzą następujące trawy:

  •     Kostrzewa łąkowa – 26%
  •     Tymotka łąkowa – 11%
  •     Życica trwała – 41%
  •     Życica wielokwiatowa – 14%
  •     Koniczyna biała – 8%

Bardzo dobre efekty pastwiskowe na glebach lekkich mineralnych, na siedliskach suchych daje następująca mieszanka traw:

  •     Kostrzewa łąkowa – 20%
  •     Kupkówka pospolita – 10%
  •     Wiechlina łąkowa – 10%
  •     Koniczyna biała – 15%
  •     Tymotka łąkowa – 5%
  •     Kostrzewa czerwona – 20%
  •     Lucerna nerkowata – 7%
  •     Życica trwała – 13%

Norma wysiewu tej mieszanki to 39 kg/ha. Mieszanka ta ma następujące wymagania pokarmowe: 150-200 kg N/ha, 80 kg P2O5/ha i 80-100 kg K2O/ha.

Dlaczego warto wzbogacić pastwisko?

Bo, jak wynika z badań, ponad 50% trwałych użytków zielonych w Polsce jest zdegradowanych, a przyczyny takiego stanu to: niewłaściwe sposoby użytkowania, brak zabiegów pratotechnicznych, niewłaściwe nawożenie, zarówno mineralnymi, jak i naturalnymi formami nawozów, niedobory wody lub zaniechanie użytkowania.

Zjawisko to przejawia się zwykle niskimi plonami oraz ich gorszą wartością użytkową. Jeśli chcemy użytkować pastwisko i chcemy, by zwierzęta odniosły z tego korzyść zdrowotną, a my finansową, trzeba zadbać o właściwy dobór roślin na pastwisku, które będą wspierać nie tylko wielkość produkcji mleka, ale także i zdrowie wypasanych zwierząt.

 

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO