KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu KRAJOWY OŚRODEK WSPARCIA ROLNICTWA
  • Partner serwisu Województwo Podlaskie

WYSZUKIWARKA

Jak walczyć z suszą? Wykorzystaj hydrożel i wermikulit!

Opublikowano 17.06.2020 r.
Bieżący rok pokazuje, że najważniejszym zadaniem rolników w każdej uprawie jest minimalizowanie kosztów suszy. W naszych warzywnikach możemy wykorzystać substancje magazynujące wodę jak hydrożel i wermikulit.

Bieżący rok pokazał, że bez względu na to, czy rok jest upalny czy chłodny susza jest największym problemem polskich rolników. Trzeba więc sięgać po wszystkie dostępne środki, które mogą pomóc w maksymalnym wykorzystaniu wody dostępnej w glebie i pozwalające na magazynowanie wody. Z tego powodu warto sięgnąć po hydrożel i wermikulit.

Jeśli zdecydujemy się na początek wypróbować preparaty na niewielkim obszarze koszty nie będą wielkie, a być może uda się choć częściowo ułatwić roślinom przeżycie podczas suszy.

Hydrożel

Hydrożel, zwany czasem także agrożelem, najczęściej jest wykorzystywany do sadzenia lub przesadzania roślin. Preparat po wymieszaniu z ziemią ogrodową znakomicie pochłania wodę pochodzącą z podlewania, deszczu, mgły oraz rosy, a następnie oddaje ją roślinie w momencie jej niedoboru. Agrożel to substancja syntentyczna, która jest w stanie zmagazynować nawet 1000 razy więcej wody niż wynosi jej waga. Cykl wchłaniania i oddawania wody może być powtarzany olbrzymią ilość razy.

Jak sprawdzić, czy nie są to tylko pobożne życzenia firm sprzedających hydrożel?

O tym, jak substancja dobrze pochłania wodę przekonamy się najlepiej wsypując do szklanki płaską łyżkę preparatu i zalewając ją wodą. Po zaledwie 2-3 minutach w szklance zobaczymy substancję wyglądającą jak bezbarwny kisiel. Łyżka hydrożelu na szklankę wody powinna być wystarczająca, by cała ilość wody została wchłonięta. Oczami wyobraźni już widzimy, jak podczas deszczu lub podlewania dzieje się to samo. W chwili, gdy wody brakuje, hydrożel oddaje wodę do gleby i roślina może ją wykorzystać.

Producenci i eksperci przekonują że 1 gram hydrożelu może zmagazynować nawet ok. 400 ml wody. Woda jest wiązana w polimerowej strukturze tworząc trwałe krople, a uwalniana dzięki podsiąkaniu kapilarnemu roślin. Preparat zapewnia dostępność wody wraz z rozpuszczonymi w niej składnikami pokarmowymi w strefie kiełkujących nasion oraz korzeni roślin. Oddając wodę pozostawia wolne przestrzenie przyczyniając się do zwiększenia napowietrzenia gleby. Zmniejsza potrzebę częstego podlewania zabezpieczając roślinę w czasie suszy. Stymuluje rozwój systemu korzeniowego oraz korzeni włośnikowych rośliny, nadaje się do każdego rodzaju gleb, szczególnie przydatny jest na glebach lekkich, przepuszczalnych. Hydrożel jest bezpieczny dla środowiska, działa przez około 5 lat, następnie ulega rozkładowi.

Korzystny wpływ hydrożeli wiąże się nie tylko ze zwiększeniem retencji wody w glebie, ale także pozytywnym wpływem na strukturę gleby oraz zatrzymywaniem składników nawozowych (ograniczenie migracji biogenów do wód) i powolnym oddawaniem ich roślinom.

W prowadzonych badaniach obserwowano, że hydrożel zwiększył zasoby wodne w badanej warstwie 0–23 cm profilu glebowego. Nie ograniczył przepływu wody do głębszych warstw gleby, a nawet istotnie zwiększył uwilgotnienie gleby poniżej warstwy, do której został wprowadzony.

Gleba wzbogacona dodatkiem hydrożelu cechowała się niższym tempem przesychania, co ogranicza ubytek wody dostępnej dla roślin zarówno w warunkach krótkotrwałego deficytu wody, np.: między kolejnymi nawodnieniami, jak również w czasie długotrwałej suszy na powierzchniach nienawadnianych.

Jak stosować hydrożel?

Należy go wymieszać w postaci suchej z glebą. W przypadku otoczkowania systemu korzeniowego nasadzeń hydrożel wymieszać z wodą. W takim roztworze należy zamaczać korzenie przed nasadzeniem w glebie. Dla zastosowań hydrożelu do iniekcji doglebowych stosować można czysty hydrożel, hydrożel wymieszany z glebą lub hydrożel rozwodniony. Co niezwykle ważne - hydrożel jest ekonomiczny w stosowaniu - wystarcza 0,5 g do 1,5 g na litr podłoża.

Wermikulit

Wermikulit jest ilastym minerałem o dość skomplikowanym i zmiennym składzie chemicznym. Posiada barwę od żółtej, przez oliwkową do brązowej. Najczęściej ma postać płytek, połyskujących kryształków czy blaszkowatych skupień. Najbardziej charakterystyczną właściwością wermikulitu jest to, że potrafi zwiększać swą objętość nawet do 30 razy. Nazywany bywa ,,suplementem gleby'', bo korzystnie wpływa na jej strukturę, wzmacnia działanie nawozów, stymuluje rozwój roślin.

Wermikulit ma zastosowanie nie tylko w rolnictwie, ale to, co na w tej chwili najbardziej interesuje to fakt, że współczynnik wchłaniania wody przez wermikulit to aż 400%. Jest surowcem w pełni mineralnym, nietoksycznym, czystym ekologicznie. Charakteryzuje go także szeroki zakres temperatur, w których można go stosować – od -260 do +1200 stopni C.

W samym rolnictwie wermikulit można stosować do wielu zadań - dzięki właściwościom termoizolacyjnycm znajdzie dobre zastosowanie przy przechowywaniu płodów rolnych. Jednak w walce z suszą jest pomocny, ponieważ poprawia strukturę gruntu i reguluje warunki powietrzno-wodne. Wzbogaca i spulchnia glebę, stymuluje rozwój roślin, intensyfikuje działanie nawozów. Zmniejsza gnicie, ogranicza straty rolne, reguluje odczyn gleby. Również w domowych uprawach doniczkowych, w szklarniach czy ogrodach warto zastosować ten pożyteczny minerał. W glebie piaszczystej wermikulit zachowując w swoich szczelinach wodę wraz z substancjami mineralnymi przyczynia się do właściwego odżywiania rośliny. Wzmacnia ukorzenienie, utrzymuje roślinę we właściwym położeniu.

Drobny wermikulit wpływa korzystnie na ukorzenienie roślin, grubszy - spulchnia i rozrzedza podłoże. Dodanie wermikulitu do podłoża ciężkiego powoduje powstanie kanałów, którymi przedostaje się powietrze, woda i substancje odżywcze. W podłożu piaszczystym wermikulit zatrzymuje wodę i w sposób zrównoważony oddaje ją roślinie wraz ze składnikami odżywczymi. Co ważne - po wykorzystaniu nie wymaga utylizacji, jest bowiem materiałem naturalnym.

Jeśli mamy możliwość wypróbowania hydrożelu lub wermikulitu warto to zrobić. Dla wielu rolników może to być trafne rozwiązanie problemów z wodą w warzywniku i ogrodzie. Warto spróbować obydwu możliwości, by przekonać się, co w naszych warunkach najlepiej się sprawdza. Nawet jeśli doczekamy deszczowej jesieni, to braki wody są tak duże, że jej zatrzymywanie i magazynowanie w glebie jest największym wyzwaniem współczesnego polskiego rolnictwa.

Źródła:
Martyn W., Onuch-Amborska J. 1998. Ocena tempa wysychania podłoży ogrodniczych w zależności od udziału w nich hydrożelu. Zeszyty problemowe postępów nauk rolniczych 461: 291–298.
Leciejewski P. Wpływ wielkości dodatku hydrożelu na zmiany uwilgotnienia i tempo przesychania gleby piaszczystej w warunkach laboratoryjnych, Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej R. 10. Zeszyt 2 (18) / 2008 SGGW Warszawa
Dąbrowska J., Lejcuś K. - Charakterystyka wybranych właściwości superabsorbentów w Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich Nr 3/IV/2012, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, s. 59–68

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO