Rozdrabniajmy ziarniaki kukurydzy przed zakiszeniem

Zrobienie dobrej kiszonki z kukurydzy jest warte zachodu. Jeśli będzie dobrze zbilansowana i łatwa do strawienia, wtedy zwierzęta będą jadły ją ze smakiem, a rolnik zaoszczędzi, bo nie będzie niedojadów.

Eksperci przekonują, że właśnie koszenie kukurydzy na kiszonkę i zadbanie o właściwe rozdrobnienie ziarna jest najważniejszym momentem - gdy kukurydza zostanie ścięta i rozdrobniona nic już nie można zrobić, aby poprawić jakość kiszonki.

Usługodawcy, którzy ścinają kukurydzę na kiszonkę zazwyczaj śpieszą się, by w ciągu dnia skosić jak najwięcej hektarów - bo jest to dla nich czysty zysk. Jednak my, rolnicy, za tę usługę płacimy, dlatego warto, abyśmy wymagali właściwego rozdrobnienia całej rośliny i ziarniaków.

Jak sprawdzić, czy maszyna jest ustawiona dobrze?

To leży po naszej stronie, a nie po stronie usługodawców. Po pierwszym przejeździe przez pole trzeba wziąć litrowy słoik wsypać do niego ściętej kukurydzy lub nabrać słoikiem ze zbiornika. Zawartość słoika powinniśmy potem wysypać na płachtę lub gazetę i sprawdzić, jak pocięty jest materiał na kiszonkę. Nie powinno być żadnego całego ziarniaka. Niestety, najczęściej nikt z rolników nie bada struktury podczas koszenia i nie zwraca uwagi na ziarniaki. Jednak eksperci przekonują, że to jest najważniejszy moment przygotowywania kiszonki.

Dlaczego tak ważne jest rozdrabnianie ziarniaków?

Kukurydziane ziarniaki to niezwykle wartościowy pokarm. Smakują bydłu, ale... tylko rozdrobnione mogą zostać strawione przez zwierzęta. Cały ziarniak, który pobierze krowa, nie zostanie strawiony, co najwyżej ,,wzbogaci'' glebę w materię organiczną po wydaleniu przez zwierzę resztek. Ziarniaki muszą być rozdrobnione, gdyż inaczej będą dla zwierząt (i dla nas) bezwartościowe.

Dlatego eksperci przekonują, że trzeba nauczyć się wymagać i prosić o odpowiednie ustawienie maszyn do cięcia kukurydzy. Koniecznie trzeba zwracać uwagę na ziarniaki, bo może się zdarzyć i tak, że w kilogramie kiszonki będzie nie 1, a 10 czy 15 ziarniaków. Gdybyśmy zrobili badanie składu jakościowego takiej kiszonki, okazałoby się, że kiszonka jest super, bo zawiera dużo skrobi, jednak ta skrobia w postaci całych ziarniaków jest dla zwierząt nieprzyswajalna. Dlatego czasem nawet warto dopłacić operatorowi maszyny, aby ciął kukurydzę wolno i tak ustawił maszynę, by wszystko było dobrze rozdrobnione. Od tego zależy nie tylko nasze oszczędności, ale i dobre zdrowie zwierząt, które dużych kawałków z włókna także nie zjedzą, a jeśli zjedzą, to będą je trawić przez cały dzień.

Optymalny moment do zbioru przypada, gdy sucha masa całej rośliny jest na poziomie 28 - 35 proc. i najlepiej, jeśli sucha masa ziarniaka jest na poziomie ok. 45-50 proc. Zbiór takich roślin pozwala na wykorzystanie energii pochodzącej ze skrobi i włókna. Stopień rozdrobnienia ziarna kukurydzy wpływa w istotny sposób na jego wykorzystanie w żywieniu krów. Im bardziej ziarno będzie rozdrobnione, tym większa jego część ulegnie fermentacji w żwaczu, co w rezultacie spowoduje mniej efektywne wykorzystanie zawartej w nim energii. Jeżeli ziarno będzie słabiej naruszone mechanicznie, co ma miejsce np. przy zgniataniu, wówczas większa część zawartej w nim skrobi dostanie się do jelita w stanie nie naruszonym i dopiero tam ulegnie strawieniu.

Stwierdzono, że najlepsze efekty rozdrobnienia ziaren kukurydzy osiągnięto podczas pracy sieczkarni polowej przy zastosowaniu cepowej płytki dennej, gładkich łopatek rzutnika z ostrą krawędzią natarcia i braku listew promieniowych oraz ustawieniu najmniejszej szczeliny roboczej na wyjściu pomiędzy płytką denną a łopatkami rzutnika. Wyniki badań wskazują, iż dodatkowe rozdrabnianie pociętych cząstek roślin kukurydzy poprawia znacząco ich strukturę. Istotnie zwiększa się udział rozdrobnionego ziarna, a długość cząstek roślin zmniejsza się nieznacznie. Ziarno jest bardziej roztarte i zmiażdżone a inne cząstki roślin lepiej rozwłóknione i rozerwane.

źródła:

Niewęgłowski K. 2006. Wpływ czynników technicznych i eksploatacyjnych na wskaźniki jakościowe rozdrabniania roślin kukurydzy zbieranych sieczkarnią polową. Praca doktorska. Warszawa SGGW. s. 101.

Kowalik I., Michalski T. Zawartość suchej masy w surowcu jako szacunkowy wskaźnik wartości pokarmowej kiszonki z kukurydzy - Nauka Przyroda Technologie, tom 3, 2009 r, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Lisowski A. Kostyra K. Dodatkowe rozdrabnianie ziaren i rozrywanie cząstek kukurydzy sposobem na poprawienie jakości pociętej zielonki, Inżynieria Rolnicza nr 9/2008

Redakcja KalendarzRolnikow.pl Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj