Późny siew pszenicy ozimej a jej przezimowanie

Odstępstwo wiąże się z ryzykiem

Każde odstępstwo od optymalnego terminu siewu rośliny uprawnej wiąże się z określonym ryzykiem. Rolnicy wysiewają pszenicę ozimą po późno schodzącym z pola buraku cukrowym nawet w połowie listopada. Decydując się na późny siew pszenicy ozimej musimy liczyć się ze spadkiem plonu. Jednak czy będzie on na tyle duży, aby rezygnować z formy ozimej i siać wiosną zboża jare? Zależnie od roku siew po 10 listopada jest przyczyną utraty plonu na poziomie około 10 dt/ha. Straty te można jednak w pewien sposób zniwelować. Generalnie istnieje zasada, że im późniejszy siew, tym norma wysiewu powinna być wyższa o 5-15%. Zalecana ilość wysiewu w skrajnie opóźnionym terminie to nie więcej niż 450 ziaren/m2. Należy pamiętać, że pszenicę zasianą w terminie opóźnionym należy przed ruszeniem wiosennej wegetacji jak najszybciej zasilić azotem w formie saletrzanej, co wpłynie na lepsze krzewienie się rośliny.

Przezimowanie pszenicy

Na rynku jest szereg przebadanych przez COBORU odmian, które doskonale sprawdzają się przy późnym siewie (więcej na www.coboru.pl). Charakteryzują się one wysoką zimotrwałością, czyli z oceną co najmniej 4 w skali 9-stopniowej lub odmiany przewódkowe. Ważna jest też faza, z jaką pszenica wejdzie w okres spoczynku zimowego; optymalnie w fazie 4‑5 liści. Najgorszy scenariusz to faza krytyczna 3. liścia, gdzie przestaje korzystać ze składników pokarmowych znajdujących się w ziarniaku, a jej system korzeniowy jest bardzo słaby.

Dlatego większe szanse na przezimowanie mają pszenice w fazie szpilki niż w fazie 3 liści.

Natomiast w przypadku uprawy pszenicy przewódkowej, można ją wysiać bez obaw późną jesienią, zimą (jeśli nie ma pokrywy śnieżnej) i wiosną. Rośliny wysiane w okresie późnojesiennym mogą uzyskać plony nawet o 30% wyższe w porównaniu do zbóż jarych, które zostały wysiane w zalecanym terminie. Zboża te mają bardzo dobrą zimotrwałość. Pszenica przewódkowa, jeśli zostanie wysiana zbyt wcześnie, do zimy nadmiernie się rozwinie. Te odmiany pszenic wykazują znacznie większą tolerancję na długość dnia. W przykładowym gospodarstwie została wysiana 9 listopada pszenica jara przewódkowa (Tybalt).

I jaki był efekt?

W porównaniu z pszenicami wysianymi w terminie optymalnym, Tybalt miał większe kłosy i większą masę tysiąca ziaren. Więc dlaczego nie zainwestować w odmiany przewódkowe? Uprawa typowych zbóż jarych to zawsze ryzyko, ponieważ w okresie wiosennym przeważnie brakuje wody, zwłaszcza na glebach słabych o niskiej pojemności wodnej. Ponadto z badań wynika, że pszenica jara w warunkach naszego kraju plonuje niżej o 30% od ozimej. Jeżeli zatem wysiejemy pszenicę ozimą o dobrej jakości materiale siewnym, o podwyższonej mrozoodporności, zachowując racjonalną granicę opóźniania siewu, zwiększając przy tym normę wysiewu i dbając o odpowiednie krzewienie się roślin wiosną, mamy szansę na powodzenie uprawy. 

Adrian Stefański Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Orodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach  Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj