KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Województwo Podlaskie
  • Partner serwisu KRAJOWY OŚRODEK WSPARCIA ROLNICTWA
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

WYSZUKIWARKA

Czy uprawa konopi w Polsce to opłacalny biznes?

Opublikowano 10.01.2020 r.
Rolnicy często zmagają się z odwiecznym problemem – co siać, żeby były z tego korzyści. Przy wyborze rośliny do uprawy należy się kierować ceną jej zbytu, ale także zapotrzebowaniem rynku. Taką, z której zbytem obecnie nie ma problemu, są konopie włókniste.

Z ich uprawy możemy sprzedać nasiona, ale także włókno, które ma wszechstronne zastosowanie. Roślina znana od lat, ale zapomniana z powodu wprowadzenia na rynek włókien syntetycznych jako zamienników tych naturalnych. Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich do praktycznego wykorzystania opracowanych i wysoko cenionych w świecie odmian przemysłowych uruchomił Program Konopny. Jego głównym celem jest rozwój polskiego rolnictwa poprzez rozpowszechnienie upraw konopi przemysłowych oraz umiędzynarodowienie pozycji Polski jako globalnego producenta i eksportera wysokiej jakości materiału siewnego polskich odmian przemysłowych. W ramach programu rolnicy mogą kontraktować uprawę rodzimych odmian konopi na cele nasienne w oparciu o zawartą z Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich umowę.

Konopie włókniste mają bardzo duże zastosowanie w formie całych roślin, włókna, a także paździerzy (produkt uboczny przerobu włókna) w:
• przemyśle włókienniczym – odzież, maty dezynfekujące, liny cumownicze do statków przemyśle spożywczym – mleczko konopne podobne do sojowego lub ryżowego, olej spożywczy
• przemyśle papierniczym – słoma konopna może zawierać ok. 30% włókna, w którym może się znajdować 80% celulozy
• budownictwie – np. płyty stolarskie (typu płyt wiórowych), materiały kompozytowe
• motoryzacji – laminaty do tworzenia dowolnych konstrukcji
• energetyce – brykiety opałowe.

Uprawa konopi

Konopie włókniste można uprawiać już na ziemiach klasy V. Charakteryzują się stosunkowo wysokim współczynnikiem transpiracji – zużywają około 3 razy więcej wody niż kukurydza – i w okresie wegetacji potrzebują przynajmniej 250-300 mm opadów atmosferycznych. Dla prawidłowego ich rozwoju ważna jest nie tylko suma opadów, ale także ich rozkład.

Zapotrzebowanie na wodę związane jest z intensywnością wzrostu roślin – największe jest w czasie strzelania w łodygę. Suma opadów w naszych polskich warunkach wystarcza do prawidłowego ich rozwój. Bardzo głęboki system korzeniowy pozwala im na pobieranie wody z głębszych warstw gleby. Mimo dużego zapotrzebowania na wodę konopie źle znoszą wysoki poziom wód gruntowych, który na glebach mineralnych nie powinien być wyższy niż 80 cm. Nadmierna zaś wilgotność przekraczająca 80% polowej pojemności wodnej hamuje rozwój systemu korzeniowego i niekorzystnie wpływa na ich wzrost. Młode rośliny są odporne na przymrozki do -6 st. C. Umożliwia to wczesny siew konopi, który z kolei pozwala na zbiór plonu nie później niż w połowie września.

Jednym z najważniejszych elementów uprawy konopi jest prawidłowy dobór stanowiska. Najlepszymi glebami do ich uprawy są gleby żyzne, bogate w próchnicę, azot i wapń, o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu przeprowadził badania, z których wynika, że warunki klimatyczno-glebowe w Polsce sprzyjają uprawie konopi prawie w całym kraju.

Konopie przy odpowiedniej żyzności gleby oraz prawidłowym nawożeniu mogą być siane na danym polu kilka lat bez strat plonu. Uprawa tej rośliny bardzo dobrze odchwaszcza nam glebę dzięki dużej ilości biomasy, wzbogaca ją w próchnicę, zapewnia dobre jej napowietrzenie i jest dobrym przedplonem dla innych roślin, zwłaszcza dla zbóż.

Właściwy termin siewu konopi przypada na I i II dekadę kwietnia dla Polski południowej, II-IV dekada to optymalny czas siewu dla Polski środkowej; na północy kraju wydłuża się on do połowy maja. Termin zbioru rozpoczyna się już w sierpniu, a kończy we wrześniu.

Uprawa konopi nie należy do najłatwiejszych. Najwięcej problemu sprawia zbiór, do którego wymagany jest odpowiedni sprzęt, np. kosiarki i kombajny. Średni plon nasion z 1 ha to 6-12 dt. Cena za ziarno w zależności od uzyskanych parametrów waha się od 10 do 15 zł/kg. Należy zwrócić uwagę na duże koszty dosuszania ziarna, a także na konieczność ochrony plantacji przed ptakami.

Z uwagi na to, że konopie zawierają śladowe ilości niepożądanych substancji, należy mieć na uwadze, że założenie plantacji wiąże się z uzyskaniem obowiązkowych zezwoleń, zarówno po stronie rolnika, jak i podmiotów skupujących włókno konopne. W Polsce nie są uprawiane odmiany konopi, które zawierają powyżej 0,2% substancji narkotycznych. Te z naszych pól nie nadają się więc do ich produkcji.

Mimo to uprawą konopi może zajmować się podmiot mający zezwolenie marszałka województwa właściwego dla miejsca położenia uprawy. Następnie sejmik po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw zdrowia oraz ministra właściwego do spraw rolnictwa, określa w drodze uchwały, ogólną powierzchnię przeznaczoną corocznie pod uprawy maku lub konopi włóknistych oraz rejonizację tych upraw, mając na względzie zapotrzebowanie na surowce pochodzące z tych upraw oraz tradycję ich uprawy na danym terenie.

Ze względu na zagrożenie narkomanią w Polsce zezwolenie na uprawę konopi włóknistych wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta) w drodze decyzji na wniosek zainteresowanego. Należy w nim podać: dane osobowe, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę firmy oraz jej siedzibę, informację o odmianie konopi, powierzchni uprawy, numerze działki ewidencyjnej w ewidencji gruntów i budynków, informację o rodzaju umowy, oświadczenie wnioskodawcy, że nie był karany za popełnienie przestępstwa doty- czącego uprawy i zbioru konopi innych niż włókniste oraz uprawy konopi włóknistych wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (DzU 2005 nr 179, poz. 1485, ustawa z 29  lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii).

Oprócz zezwolenia na uprawę producent konopi włóknistych musi także mieć umowę kontraktacyjną. Należy pamiętać, że mając taką plantację podlegamy ciągłym kontrolom. Niezastosowanie się do przepisów może skutkować karą grzywny lub pozbawienia wolności od 6 miesięcy nawet do lat 8.

Zakładając plantację konopi włóknistych możemy liczyć na dodatkowe wsparcie ze strony Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – w 2018 roku dopłata do 1 ha wynosiła 135,44 zł. Ważne też, by rok wcześniej udać się do właściwego, ze względu na miejsce założenia plantacji, urzędu miasta lub gminy, aby instytucja ta mogła wystąpić do sejmiku wojewódzkiego, w celu podjęcia uchwały i umieszczenia danej gminy w uchwale na przyszły rok.

Możliwy do osiągnięcia przychód do 15 tys. zł/ha, a przy sprzedaży słomy nawet do 20 tys. zł sprawia, że mimo ograniczeń administracyjnych w Polsce z roku na rok wzrasta liczba plantacji.

Więcej informacji można znaleźć pod adresem: www.programkonopny.pl

 
Barbara Kuśmierek
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO