KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu KRAJOWY OŚRODEK WSPARCIA ROLNICTWA
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Województwo Podlaskie

WYSZUKIWARKA

Ptasia grypa w natarciu - podstawowe zalecenia

Opublikowano 20.02.2020 r.
Główny Lekarz Weterynarii 31 grudnia 2019 r. potwierdził wystąpienie pierwszego w 2019 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) podtypu H5N8, w którym utrzymywano 12.089 indyków. Gospodarstwo znajduje się w gminie Uścimów, w powiecie lubartowskim, w województwie lubelskim. Zgodnie z komunikatami Głównego Lekarza Weterynarii, na dzień 8 lutego wyznaczono w Polsce 18 ognisk ptasiej grypy. We wszystkich ogniskach HPAI służby weterynaryjne wdrożyły przewidziane w takich przypadkach procedury zwalczania.

Grypa ptaków (AI – Avian influenza), d. pomór drobiu (FP – Fowl plaque) jest to niezwykle zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa drobiu, która może powodować śmiertelność do 100% stada. Wywołują ją niektóre szczepy podtypów H5 i H7 wirusa grypy typu A. Zakażone ptaki wydalają wirus w dużych ilościach przede wszystkim z kałem, wydzieliną z oczu, wydzieliną z dróg oddechowych oraz wydychanym powietrzu.

Na zakażenie wirusami tej grypy podatne są prawie wszystkie gatunki ptaków zarówno domowych (drób), jak i dzikich, wolno żyjących. Do najbardziej wrażliwych gatunków zaliczamy: kury, indyki, przepiórki, perliczki, bażanty i kuropatwy. Zakażenie następuje głównie drogą oddechową i pokarmową.

Najbardziej prawdopodobną przyczyną zakażenia drobiu domowego jest bezpośredni lub pośredni kontakt z wędrującymi ptakami dzikimi, zwykle ptactwem wodnym. Rozprzestrzenienie wirusa może następować również poprzez za- nieczyszczoną paszę, wodę, nawóz, ściółkę, sprzęt i środki transportu.

Bardzo ważną rolę w przenoszeniu wirusa grypy ptaków odgrywa człowiek, który poprzez zanieczyszczone ubranie, obuwie, sprzęt i produkty może przyczynić się do rozprzestrzeniania choroby. Jak dotychczas nie stwierdzono na świecie ani jednego przypadku zakażenia wirusem HPAI/H5N8 u człowieka. Biorąc jednak pod uwagę ewolucyjne pochodzenie wirusów H5N8 od H5N1 oraz generalnie dużą zmienność wirusów grypy, wskazana jest ostrożność. Zaleca się stosowanie zasad higieny, takich jak mycie rąk ciepłą wodą z mydłem oraz unikanie bezpośredniego kontaktu z chorym drobiem, padłym ptactwem dzikim oraz przedmiotami, na których znajdują się ślady ptasich odchodów. Wirusy wywołujące ptasią grypę są bardzo wrażliwe na wysoką temperaturę, dlatego nie jest możliwe zakażenie ludzi w drodze konsumpcji mięsa i produktów drobiowych poddanych obróbce termicznej.

Ptasia grypa - objawy

Przebieg i objawy kliniczne grypy ptaków są zróżnicowane i zależą od zjadliwości wirusa, gatunku i wieku ptaków, towarzyszących zakażeń i stresogennych wpływów środowiska. W przypadku nisko zjadliwej grypy ptaków objawy kliniczne wahają się od niezauważalnych do umiarkowanych lub ciężkich objawów oddechowych i powodują śmiertelność od 3% do 15%, natomiast produkcja nieśna może spaść o 45%. W przypadku wysoce zjadliwej grypy ptaków objawy kliniczne to: depresja, silne łzawienie, kichanie, duszność, obrzęk zatok podoczodołowych, sinica grzebienia i dzwonków, obrzęk głowy, nastroszenie piór, biegunka, objawy nerwowe, gwałtowny spadek lub zatrzymanie produkcji jaj, skorupy miękkie, a ostatnie jaja zwykle bez skorup.

W nadostrych i ostrych przypadkach padnięcia są nagłe, bez widocznych objawów lub w ciągu 24-48 godzin od pierwszych oznak zakażenia, a śmiertelność sięga 100%. W przebiegu choroby może dojść do wzrostu zjadliwości wirusa, który w wyniku mutacji może przejść od formy nisko zjadliwej w wysoce zjadliwą.

W związku z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków na terytorium Polski, przypominamy zalecenia Głównego Lekarza Weterynarii dla hodowców drobiu.

Zalecenia dla przemysłowych producentów drobiu:
• przetrzymywanie ptaków w odosobnieniu (obowiązkowo w okresie wiosennych oraz jesiennych wędrówek dzikich ptaków) lub na wolnej, ogrodzonej przestrzeni, pod warunkiem ograniczenia kontaktu z dzikim ptactwem
• karmienie i pojenie drobiu w pomieszczeniach zamkniętych, do których nie mają dostępu ptaki dzikie
• zielonki stosowane w karmieniu drobiu wodnego (kaczki i gęsi), szczególnie w okresie wiosennych oraz jesiennych wędrówek dzikich ptaków, nie mogą pochodzić z terenów wysokiego ryzyka zanieczyszczenia ich wirusem wysoce zjadliwej grypy ptaków, z okolic zbiorników wodnych, bagien, i innych miejsc stanowiących ostoję ptaków dzikich;
• szczelne przykrycie pojemników z karmą i wodą do picia lub przetrzymywanie ich wewnątrz budynków, a także unikanie pojenia ptaków i czyszczenia pomieszczeń wodą pochodzącą spoza gospodarstwa (głównie ze zbiorników wodnych i rzek)
• ograniczenie przemieszczania się osób postronnych oraz zwierząt między obiektami, w których przechowywana jest karma dla zwierząt a obiektami, w których bytuje drób
• rozłożenie przed wejściami do budynków, gdzie utrzymywany jest drób, mat nasączonych środkiem dezynfekcyjnym
• wprowadzenie zakazu wjazdu pojazdów na teren fermy, poza działaniami koniecznymi, np. dowozem paszy, odbiorem drobiu do rzeźni lub przez zakład utylizacyjny
• obowiązkowa dezynfekcja pojazdów wjeżdżających
• rozłożenie mat dezynfekcyjnych przed wjazdem i wejściem na teren gospodarstwa
• używanie odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego przy czynnościach związanych z obsługą drobiu
• przestrzeganie obowiązku dokładnego mycia i dezynfekcji rąk przed wejściem do obiektów, w których utrzymuje się drób
• brak kontaktu pracowników ferm drobiu z innym ptactwem, np. kurami czy gołębiami.

Zalecenia dla drobnotowarowych hodowców drobiu – chów przyzagrodowy:
• karmienie i pojenie drobiu pomieszczeniach zamkniętych, do których nie mają dostępu ptaki dzikie
• przetrzymywanie drobiu na ogrodzonej przestrzeni, pod warunkiem uniemożliwienia kontaktów z dzikim ptactwem
• odizolowanie kaczek i gęsi od innego drobiu
• przechowywanie paszy, w tym zielonki, w pomieszczeniach zamkniętych lub pod szczelnym przykryciem, uniemożliwiającym kontakt z dzikim ptactwem
• unikanie pojenia ptaków i czyszczenia kurników wodą pochodzącą spoza gospodarstwa (głównie ze zbiorników wodnych i rzek)
• zgłaszanie lekarzowi weterynarii, wójtowi, burmistrzowi, i innym organom władzy lokalnej zaobserwowanego spadku nieśności lub nagłych, zwiększonych padnięć drobiu
• mycie rąk wodą z mydłem po każdym kontakcie z drobiem lub ptakami dzikimi
• używanie odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego przy czynnościach związanych z obsłu- gą drobiu
• osoby utrzymujące drób w chowie przyzagrodowym, nie mogą być zatrudniane w przemysłowych fermach drobiu.

Zalecenia dla hodowców gołębi:
• karmienie i pojenie gołębi w sposób wykluczający dostęp ptaków dzikich
• przechowywanie paszy w pomieszczeniach zamkniętych lub pod szczelnym przykryciem uniemożliwiającym kontakt z dzikim ptactwem.

Dodatkowe zalecenia Głównego Lekarza Weterynarii:
• słomę, która będzie wykorzystywana w chowie ściółkowym, należy zabezpieczyć przed dostępem dzikiego ptactwa (przetrzy- mywać w zamkniętych pomieszczeniach, pod zadaszeniami itp.)
• należy regularnie przeglądać wszelkie połączenia i rury (silosy paszowe) pod kątem obecności zanieczyszczeń np. odchodami dzikich ptaków
• należy eliminować wszelkie możliwe do usunięcia nieszczelności budynków inwentarskich (umieścić siatki w oknach i otworach, zabezpieczyć kominy wentylacyjne)
• nie należy tworzyć sztucznych zbiorników wodnych na terenie gospodarstwa (np. oczek wodnych), a istniejące należy zabez- pieczyć przed dostępem dzikiego ptactwa
• nie należy dokarmiać dzikiego ptactwa na terenie gospodarstwa (usunąć karmniki)
• jeżeli na terenie gospodarstwa znajdują się drzewa owocowe należy jak najczęściej usuwać opadłe owoce.
W przypadku stwierdzenia ogniska grypy ptaków, pod nadzorem urzędowym podejmowane są, m.in. następujące działania:
• niezwłoczne zabicie drobiu lub innych ptaków w sposób wykluczający rozprzestrzenianie się grypy ptaków
• usunięcie zwłok drobiu lub innych ptaków oraz jaj znajdujących się w gospodarstwie
• zniszczenie lub obróbka, w sposób zapewniający zniszczenie wirusa grypy ptaków, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, paszy oraz przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem grypy ptaków
• gospodarstwo, w którym stwierdzono grypę ptaków podlega oczyszczaniu i dezynfekcji przy użyciu odpowiednich preparatów biobójczych, które wykazują działanie unieszkodliwiające w stosunku do wirusa grypy ptaków.

Ponowne umieszczenie zwierząt w gospodarstwie towarowym, w którym stwierdzono grypę ptaków, może nastąpić po upływie 21 dni od dnia zakończenia ostatecznego czyszczenia i odkażania.

Wokół ogniska grypy ptaków wyznacza się obszar zapowietrzony (o promieniu co najmniej 3 km wokół ogniska choroby) i obszar zagrożony (o promieniu co najmniej 10 km wokół ogniska choroby).

Wszyscy hodowcy, u których wystąpiło ognisko grypy ptaków, spełniający wymagania weterynaryjne, otrzymają należne im odszkodowanie za straty poniesione w związku z działaniami Inspekcji Weterynaryjnej.

 

 
Błażej Miksa 
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO