KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Województwo Podlaskie
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu KRAJOWY OŚRODEK WSPARCIA ROLNICTWA

WYSZUKIWARKA

Bezpieczne napełnianie i mycie opryskiwaczy

Opublikowano 08.03.2020 r.
Napełnianie zbiornika opryskiwacza wodą i środkami ochrony roślin powinno odbywać się w taki sposób, aby uniemożliwiało skażenie źródła wody i miejsca, gdzie jest wykonywane. Podczas mycia opryskiwaczy istnieje bardzo wysokie ryzyko skażeń miejscowych, gdyż duże zużycie wody ułatwia przenikanie środków ochrony roślin do wód gruntowych.

Napełnianie zbiornika opryskiwacza wodą i środkami ochrony roślin powinno odbywać się w taki sposób, aby uniemożliwiało skażenie źródła wody i miejsca, gdzie ta czynność jest wykonywana. Rura doprowadzająca wodę nie może pozostawać w kontakcie z cieczą znajdującą się w zbiorniku, najlepiej gdy jej wylot znajduje się nie mniej niż 10 cm nad otworem wlewowym (zanurzenie grozi zassaniem wody i skażeniem instalacji wodociągowej). Operacja napełniania musi odbywać się pod stałą kontrolą z powodu ryzyka wylewania się cieczy z przepełnionego zbiornika. 

Najlepiej przy pomocy smoka

Do zabiegów ochrony roślin zaleca się użycie miękkiej wody, o temperaturze 14-18oC. Wodę ze źródeł otwartych (rzek, stawów, jezior) powinno się wykorzystywać w ostateczności, ponieważ pływające zanieczyszczenia i glony utrudniają napełnianie zbiornika i zanieczyszczają opryskiwacz. Jednocześnie istnieje wówczas duże ryzyko zanieczyszczenia takich źródeł środkami ochrony roślin, dlatego też nie wolno używać eżektorowych urządzeń napełniających zasilanych cieczą pod ciśnieniem, gdyż mogą one okazać się niewystarczająco bezpieczne. Spośród znanych rozwiązań, najlepiej zastosować smok ssawny pływający na powierzchni zbiornika, połączony oddzielnym układem pompowym i zbiornikiem stanowiącym wielokrotność pojemności zbiornika opryskiwacza. Dzięki takiemu rozwiązaniu ryzyko zanieczyszczenia zbiornika otwartego jest niewielkie, a napełnianie bardzo krótkie.

Każdorazowo w innym miejscu

W miejscu przygotowywania cieczy użytkowej nie może dochodzić do przedostawania się środków ochrony roślin do środowiska, dlatego czynność tę najlepiej przeprowadzać w polu, za każdym razem w innym miejscu. Miejsce to powinno być oddalone co najmniej o 20 m od wód powierzchniowych i ujęć wody oraz rowów melioracyjnych. W ten sposób nie dopuszcza się do kumulacji stężonych środków ochrony roślin w jednym miejscu. 
Jeżeli natomiast sporządzanie cieczy użytkowej przeprowadza się w gospodarstwie, to najlepiej na stanowisku BIOBED lub na wybetonowanej płycie z odpływem popłuczyn do zbiornika. W przypadku braku takiego stanowiska wybrana lokalizacja powinna być oddalona od miejsc, w których mogą przebywać ludzie i zwierzęta, oraz od ujęć i otwartych zbiorników wody. 
Preparaty najlepiej odważać w miejscu osłoniętym od wiatru. Rozsypanie lub rozlanie na ziemi nawet ich niewielkiej ilości grozi poważnymi w skutkach skażeniami miejscowymi, gdyż zazwyczaj przygotowywanie cieczy użytkowej odbywa się wiele razy w sezonie i wciąż w tych samych miejscach. 
Podczas napełniania zbiornika wodą powinno się zwracać uwagę, aby nie doszło do przepełnienia zbiornika, uważnie obserwując wskaźnik poziomu cieczy. W przypadku nadmiernie pieniących się preparatów, gdy istnieje ryzyko wylania się piany na podłoże, nie powinno się wykorzystywać pełnej objętości zbiornika. Narzędzia do odmierzania preparatów i opróżnione opakowania powinny być umyte, a popłuczyny przelane do zbiornika. 

W razie rozsypania

W przypadku incydentalnego rozsypania lub rozlania niewielkich ilości preparatu należy natychmiast podjąć działania zapobiegające ich przedostaniu się w głąb profilu glebowego. Płynny środek ochrony roślin trzeba zebrać wraz z wierzchnią warstwą gleby (5-10 cm) i złożyć w specjalnie przygotowanym kompostowniku. Jeśli jest to preparat w postaci proszku lub granulatu, należy go uprzednio skropić wodą i posypać absorbentem (piasek, trociny), a skażone miejsce odkazić wapnem hydratyzowanym lub chlorowanym.

Mycie - w polu

Ryzyko skażeń miejscowych jest bardzo wysokie podczas mycia opryskiwaczy, gdyż duże ilości wody zużyte do tego celu ułatwiają przenikanie środków ochrony roślin do wód gruntowych. Najlepiej jest przeprowadzić mycie zewnętrzne i wewnętrzne w polu, a skażoną wodę po myciu wypryskać na wcześniej traktowaną powierzchnię. Mycie wewnętrzne ułatwiają instalacje do przepłukiwania układu cieczowego, które stają się standardowym wyposażeniem nowych opryskiwaczy. Po zakończeniu mycia wewnętrznego spłukuje się zewnętrzną powierzchnię opryskiwacza wodą pod ciśnieniem. Dobrym nawykiem jest takie spłukiwanie każdorazowo zaraz po zakończeniu zabiegu. 
W myciu zewnętrznym bardzo dobrze sprawdzają się szczotki zasilane czystą wodą. Bardzo przydatne są do tego myjki ciśnieniowe, których dodatkowym atutem jest małe zapotrzebowanie na wodę. Dzięki temu dopuszcza się wykonywanie takiego spłukiwania na stanowisku BIOBED. Można do tego celu wykorzystać również lance opryskową, ale wiąże się to z użyciem znacznie większej ilości wody, co wymusza przeprowadzenie tej operacji na polu lub w gospodarstwie na utwardzonej powierzchni. 

Na stanowisku BIOBED

Dość bezpieczne napełnianie, mycie i przechowywanie opryskiwacza zapewnia stanowisko BIOBED, będące biologicznym neutralizatorem środków ochrony roślin. Dzięki niskim kosztom wykonania, prostocie oraz dużej skuteczności degradacji pestycydów, takie stanowiska cieszą się dużym zainteresowaniem rolników w Polsce i całej UE. 
BIOBED to dół o szerokości i długości nieco większej niż wymiary zewnętrzne opryskiwacza i głębokości minimum 0,6 m, uszczelniony od spodu warstwą 0,1 m gliny, wypełniony substratem stanowiącym mieszaninę wybranej ziemi (25%), torfu (25%) i rozdrobnionej słomy (50%). Przed wypełnieniem dołu takim substratem należy na jego dnie osadzić bloczki betonowe, na których zostaną ustawione stalowe podjazdy umożliwiające przejazd opryskiwacza. Substrat ten tworzy aktywne złoże biologiczne, które wykazuje silne właściwości absorpcyjne. Dzięki temu wiąże cząsteczki związków chemicznych i stwarza znakomite warunki do rozwoju mikroorganizmów niezbędnych do ich naturalnej biodegradacji. Przesiąkanie środków ochrony roślin z substratu do głębszych warstw gleby i wód podziemnych powstrzymuje warstwa gliny, a trawa posiana na powierzchni reguluje wilgotność złoża biologicznego. 


Przeprowadzone badania wykazały, że podczas jesienno-zimowej przerwy w wykonywaniu zabiegów następuje niemal całkowita degradacja nagromadzonych w sezonie środków ochrony roślin. Substrat powinno się wymieniać co 5-8 lat. Następnie, po rocznym kompostowaniu, można go rozrzucić na polu przy użyciu rozrzutnika obornika i przemieszać z glebą. 
Stanowisko Biobed powinno się zlokalizować w miejscu uniemożliwiającym spływanie wody i oddalonym o co najmniej 20 m od studni i zabudowań. W jego sąsiedztwie dobrze jest umieścić stacjonarne stanowisko z urządzeniami do rozwadniania środków ochrony roślin i płukania pojemników.

kontakt1.jpg
Tomasz Przepiórka 
Artykuł opracowany we współpracy z Lubelskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Końskowoli

Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

POWIĄZANE TEMATY:mycie opryskiwacza
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO