Poznaj rośliny, które przepowiadają pogodę

fot. Miłek wiosenny

Jednym z najbardziej widocznych i zaskakujących sygnałów jest ruch roślin, czyli tropizm. Innym częstym zjawiskiem jest fototropizm – reakcja na światło (np. otwieranie lub zamykanie kielichów kwiatowych). U pewnych gatunków taka reakcja zachodzi także przy wzroście lub spadku temperatury.

Rośliny mogą reagować na zmieniającą się aurę nawet na kilka godzin przed zbliżającym się deszczem (np. zwijaniem płatków kwiatowych czy wydzielaniem obfitej woni). Na liściach niektórych roślin przed nadchodzącym deszczem pojawiają się kropelki płynu, co nazywamy gutacją. To intrygujące zjawisko występuje m.in. u fuksji, poziomki, klonu czy wierzby.

Wszystkie zmiany w zachowaniu roślin pozwalają przewidzieć pogodę z wyprzedzeniem od kilku godzin do 2 dni. Ale czy z pomocą roślin można prognozować pogodę nawet na kilka miesięcy? Okazuje się, że i takie rozwiązanie podpowiada nam przyroda. Niezawodne długoterminowe prognozy dają ponoć brzozy i olchy. Jeżeli wiosną brzoza wypuści liście wcześniej niż olcha, to lato będzie ciepłe i pogodne. Wcześniejszy rozwój liści u olchy zapowiada natomiast pogodę chłodną i deszczową.

Brzoza pozwala też już na jesień oszacować długość nadchodzącej zimy i termin nadejścia wiosny. Jeśli liście brzozy żółkną jesienią od wierzchołka – zwiastują wczesne nadejście wiosny, jeśli od dołu – zima się przeciągnie, a wiosna nadejdzie późno.

Reakcje niektórych gatunków roślin na zmiany warunków atmosferycznych

Kurzyślad polny – otwarte rankiem kwiaty zwiastują pogodny dzień, na noc i podczas pochmurnej pogody kwiaty zamykają się.

Miłek wiosenny i nostrzyk lekarski – na kilka godzin przed deszczem intensywniej pachną.

Koniczyna łąkowa – zwija liście przed deszczem.

Gwiazdnica pospolita – o nadchodzącym deszczowym dniu poinformują nas zamknięte rankiem kwiaty

Nagietek lekarski – gdy w pogodny dzień nagietek składa swe płatki, niebawem możemy spodziewać się deszczu.

Malwa i wilec – informują podobnie jak nagietek.

Orlica pospolita – przepowiada pogodę z dwudniowym wyprzedzeniem. Przed deszczem jej liście skręcają się ku górze, gdy ma być słonecznie – ku dołowi.

Szczawik zajęczy – zwija liście przed deszczem.

Wiciokrzew – w przypadku nadchodzącego deszczu kwiaty pachną silniej niż zwykle.

Rozchodniki – gdy w nocy ich kwiaty nie zwijają się, jak zwykle, tylko rozchylają – rano zapewne będzie deszczowo; gdy zamykają się na noc – jest to zwiastun dobrej pogody.

Akacja – kwiaty przed deszczem otwierają się i intensywnie wydzielają nektar o silnym zapachu, przyciągającym pszczoły i inne owady z odległości nawet kilkuset metrów. Podobnie reagują porzeczki i wiciokrzewy.

Drzewa iglaste – jodły, modrzewie i świerk są bardzo dobrymi meteorologami. W czasie upałów ich gałęzie są uniesione ku górze, a przed deszczem opadają ku dołowi.

Klon i wierzba – nawet na dwa dni przed opadami wilgotnieją im liście.

Zobacz również, w jaki sposób samemu przepowiedzieć pogodę. Polecamy poradnik autorstwa Zbigniewa Przybylaka.

Wanda Lehnhardt artykuł opublikowany we współpracy z Śląskim Ośrodkiem Rolniczym   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj